Doorzoek de gemeenschap

Elke verandering roept op tot kritiek, ook in het Vaticaan. Door de decennia heen is er altijd wel kritiek uit onverwachte hoeken te verwachten als het gaat om ontwikkelingen op het gebied van mode, haardracht, muziekkeuze en meer. Vooral in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw werd er door vele kritische, vaak conservatieve, lieden op een felle manier gereageerd op veranderingen in het dagelijkse leven. Waar bijvoorbeeld anderen volop genoten van een meer vrije levensstijl met de daarbij behorende uitingen, konden anderen aardig tekeergaan tegen dezelfde veranderingen. Wat te denken van een stortvloed aan kritiek nadat er een Pauselijke audiëntie was geweest, die half april 1971 in Vaticaanstad plaatsvond? De kranten meldden destijds dat het ging om één van de vele onberekenbare initiatieven van paus Paulus de Zesde, die niet tot onverdeeld enthousiasme in Italië had geleid. In het weekend van 17 en 18 april had de paus onverwacht een groep beatmusici ontvangen. Onder hen bevonden zich twee vrouwen in hotpants. Het internationale gezelschap had de elektrische gitaren weliswaar buiten de deur van de beroemde Sala Olemenlinu laten staan, maar de woordvoerder van de groep — de 25-jarige Engelse drummer John Bedson uit Liverpool — had de paus toch mogen vragen een eind te maken aan de dienstplicht in de wereld. Of Bedson had nagedacht over de beslissingsmogelijkheden voor Paulus de Zesde werd niet duidelijk. Maar Bedson stelde in een interview later wel over en aan de Paus gericht: “Als U de katholieken kan verbieden om voorbehoedsmiddelen te nemen kunt U de Italianen er zeker ook toe aansporen een eind te maken aan de dienstplichtwet.” De toenmalige Paus was enkele momenten sprakeloos geweest en had daarna verklaard dat de verwerkelijking van het verzoek van de drummer buiten zijn mogelijkheden lag. Maar bij het lezen van het verhaal en het zien van de foto’s waren de reacties in de kranten, die vooral de conservatieve Italianen berichtten, nogal fel. Zo stond in een van de zaterdagochtendkranten, het fascistisch getinte ‘El Tempo’, een hoofdartikel te lezen waarin werd gezegd dat wanneer de paus op deze weg door ging hij op niet al te lange termijn een striptease groep in de Sala Clonentina kon ontvangen. Eerder was er al het nodige te doen geweest rond Claudia Cardinale, die in minirok bij de Paus was geweest, waarbij felle kritiek via Vaticaanradio was geuit op de onverholen blikmogelijkheden en op de wellust van vele mannen via de zeer aantrekkelijke dijen van de filmster van Italiaanse afkomst. Nadat er uitgebreid in de kranten dagen was doorgegaan over de sexy kant van hotpants en het wellustige gedrag van bepaalde mannen, was het voor de woordvoerder, namens de Paus, tijd om de microfoon van Radio Vaticaan aan te zetten om zich heftig af te zetten. Hij, professor Alesmindrini, richtte zich niet alleen op de smakeloze vertoning tijdens de audiëntie, maar hij verklaarde ook dat het artikel van IL Tempo van grote smakeloosheid was en dat de luisteraars en andere gelovigen begrip dienden te tonen voor een meer gematigde manier van leven van vele andere katholieken die het voornoemde gedrag verafschuwden. Enkele dagen later, nadat enkele andere kranten uit de meer conservatieve hoek, felle kritiek hadden uitgeoefend tegen de veel te seksueel getinte manier van kleding dragen en het erop leek dat men zich massaal achter de uitingen van Radio Vaticaan stelde, kwam er via het radiostation, dat zich via een illegale verkregen frequentie de mogelijkheid tot uitzendingen had verkregen, er op de radio een verklaring dat Paus Paulus VI wel begrip had voor zogenaamde Pausspontaniteit ofwel de Paus laten verrassen door zich vrij te maken van bepaalde formele en conventionele vormen, maar daarbij wel de oprechtheid van ernst in de gaten te blijven houden. Hans Knot, 19 mei 2018