Klassement

Liefst 62 jaren terug in de tijd en dus naar 1963, het jaar waarin ik 14 jaar werd. Toch is er uit dat jaar het menige bewaard gebleven vanwege het gegeven dat in die tijd de verzamelwoede al had toegeslagen. Inmiddels was ik in de tweede klas middelbaar onderwijs beland en werden de vele nieuwe ontdekkingen op allerlei gebied met klasgenoten gedeeld. Natuurlijk gebeurde dit vooral met de jongens uit de klas, waarbij de eerste – van onder de toonbank door oudere schoolgenoten gekochte ‘vieze boekjes’- licht seksuele ontdekkingen werden gedaan en veel over de meisjes in de klas, in de fietsenstalling, tijdens de pauze werd gesproken. Er kwam ook veel informatie tot mij via de wekelijkse leesportefeuille, die in de kapsalon van mijn ouders was te vinden. Ze hadden een abonnement op de editie van zes weken oud en dat betekende dat de tijdschriften na de week van levering mochten worden gehouden. Lang niet alles was interessant te noemen maar toch was er genoeg om te bewaren en weggestopt te worden onder in de houten bank, waarop de wachtende klanten in de salon zaten. Gedurende de weekenden was het soms een gevecht om als eerste bepaalde tijdschriften te lezen. Ikzelf vond de Katholieke Illustratie meer dan de moeite waard. Achteraf gezien ging dit vooral om de vele, prachtige, foto’s die in ‘zwart wit’ waren afgedrukt. Maar zeker ook om op de hoogte te worden gehouden omtrent de ontwikkeling op het gebied van de muziek. Daartoe was er ook ruimte gemaakt voor nieuwtjes op dit gebied, verzameld door Skip Voogd. Skip Voogd, die in december 2021 op 88-jarige leeftijd kwam te overlijden, wist je met zijn korte maar zeker voor die tijd informatieve nieuwtjes te trekken naar vaak de laatste twee pagina’s van het weekblad. Dit vooral omdat informatie over jongeren muziek en de filmwereld schaars elders waren te vinden in de leesmap. In het nummer van de Katholieke Illustratie van 7 december 1963 was bijvoorbeeld te lezen dat er in Frankrijk plannen waren te komen tot een filmproductie over het leven van Maurice Chevalier. Voogd voegde eraan toe: ‘een biografie dus. De meester van het Franse Chanson wordt er tot in zijn veertigste jaar in afgebeeld door Sacha Distel en de latere jaren is de hoofdrol voor Chevallier zelf gepland’. Skip had in dat nummer ook ruimte ingericht om te berichten over de snelle opkomst van een nieuwe Nederlandse zanger, die in december 1963 als populairste Nederlandse zanger was uitverkoren door de WK Poll en dus de lezers. Van Rob de Nijs werden enige uitspraken door Voogd terug gehaald waaronder zijn mening over een andere opkomende zanger, Johnny Lion. Dat had hij gehaald uit een artikel dat was verschenen in de Nieuwe Tilburgse Courant van 16 november 1963. De Nijs: ‘Hoe ik Johnny Lion vind? Ach ik heb weinig tijd om naar allerlei amateurs te luisteren. Alleen de echte groten interesseren me.’ Skip heeft daarna wel geprobeerd De Nijs zelf te spreken hetgeen niet was gelukt maar kon geen bevestiging krijgen of de gepubliceerde mening echt was gegeven. En beide heren waren in 1965 en 1966 gedurende een lange periode te zien met hun optredens in het Circus van Boltini, waar ze zij aan zij ‘Het ritme van de regen’ ‘Sophietje’ en meer het publiek deden verblijden. De rubriek, die Skip Voogd ons wekelijks bracht, heette ‘Alleen voor Tieners’. Naast muziek en filmnieuws was er ruimte voor het aanstippen van nieuwe boeken en was er een overzicht van de Nederlandse Teenager Hitparade. In de week van 7 december stond in die lijst Trini Lopez op nummer 1 met het nummer ‘If I had a hammer’, gevolgd door Johnny Halliday met ‘Tes Tendres Années’. Als Groninger deed het mij destijds al goed dat de uit onze provincie afkomstige Imca Marina op de achtste plaats stond met het Duitstalige nummer ‘Lass mein Herz nicht weinen’. Afsluitend aangaande de rubriek van Skip Voogd herinner ik mij dat er ook altijd wel ruimte was voor kleine weetjes die geen betrekking hadden op de eerder genoemde onderwerpen. Zo was er een bericht te lezen in de Wereldkroniek van 7 december 1963 waarmee hij zeker een glimlach op de gezichten van lezers heeft gekregen. Hij bracht het onder de noemer: ‘In het hol van de leeuw’. Het was namelijk dat in de maand september voorafgaand een New Yorkse kelner was veroordeeld tot een straf wegens een grote diefstal. Echter kon hij aan zijn bewakers ontsnappen en bleef lange tijd onvindbaar, ondanks de naspeuringen van de Amerikaanse politie. Skip Voogd kwam met bericht dat uiteindelijk de speurtochten van de politie tot succes hadden geleid: ‘En Hoe! De vluchteling werd gevonden in de kantine van de F.B.I., de wereldberoemde Amerikaanse Opsporingsdienst, waarbij hij notabene onder een andere naam werkte als bordenwasser.’ In de vroege winter van 1963 was er niet alleen een ijzige periode maar ook ruimte om bij de kachel te kruipen om bijvoorbeeld op zondag te luisteren naar de radio. Soms was er ruimte voor de Nederlandstalige service van Radio Luxemburg, een andere keer voor Hilversum 1 en 2. Als er sprake was van luisteren naar Radio Luxemburg, dan kon dat via de 208 meter tussen half 8 in de ochtend en 2 uur in de middag. Daarna verdween de Nederlandstalige service om ruimte te maken voor programma’s van de Oosterburen. Door de week duurden de Nederlandstalige – de Vlamingen spraken van Vlaamstalige programma’s – tot 1 uur in de middag. De zondag opende met een Katholieke Geestelijke causerie, zoals het werd omschreven, gevolgd door een vier minuten lang muzikaal intermezzo. Daarna was er ruimte voor een korte Evangelische dienst tot 8 uur waarna nog een tweetal religieuze programma’s volgden tot goed half 9. Daarna was het echt nog geen ruimte voor de meer onderhoudende programma’s want eerst volgde: ‘De week in de wereld’, met een overzicht van het wereldnieuws van de vorige week, gevolgd door een programma met interviews met mensen die in het nieuws stonden. Pas om kwart na 9 was er echt sprake van een ontspannend programma, ‘Leve de Zondag’, dat duurde tot 3 minuten voor 10 toen er ruimte was voor andermaal nieuwsflitsen. Het voornoemde programma werd trouwens gepresenteerd door de latere Veronica presentator Stan Haag. Daarna volgden er tal van korte amusementsprogramma’s waarbij namen van Henk en Teddy Scholten, Joop Reinboud, Louis Baret en Herman Emmink niet mogen worden vergeten als het ging om de presentatie. Een ander programma dat er op zondag uit ging was er een voor de kinderen, waarbij ‘Ibbeltje’ voorbij kwam met Annie MG Schmidt en Wim Ibo. Even de rode draad van het verhaal: Ibbeltje was een meisje van een jaar of 10 dat met haar vader, haar moeder en de twee katten Rosencrantz en Guildenstern in een huis woonde. Haar moeder was één van de meest bijzondere mensen in haar omgeving: ze was vroeger een kat geweest (een dikke rooie), en kon daardoor met katten praten. Een steeds weer terugkomende figuur was de schatrijke mijnheer Pinkepank die geen dubbeltje kon missen en de familie Katzwijm telkens een hak probeerde te zetten. Ibbeltje verscheen gelijktijdig op de radio als hoorspel en in het weekblad Televizier als verhaaltje met illustraties van Fiep Westendorp. Op de radio werd de 'luisterstrip' uitgezonden door Radio Luxembourg en Radio Veronica. Als sponsor was de Venz hagelslag belangrijk. De uitzendingen liepen van september 1962 tot mei 1963. Deze zijn in 1964 opnieuw uitgezonden via Radio Noordzee vanaf het REM eiland. Dat het niet goed ging met Radio Luxemburg was terug te lezen in de rubriek ‘Hallo, Hallo, Hier is Radio Luxemburg in de januari editie van ‘Muziek Parade’. Het was een aangekleed verzoek van Leo Persyn, voorzitter van de vriendenkring van het radiostation, die schreef: ‘De inkt van mijn brief voor het magazine van Radio Luxemburg, dat op 15 december verscheen, was nog niet helemaal droog toen ik een telefoontje kreeg van de Muziek Parade met het dringend verzoek de kopij met bijdrage voor deze rubriek te sturen. Ik ben dan ook maar onmiddellijk in de pen geklommen, maar uiteraard heb ik niet veel nieuws te vertellen. Het nieuws dat ik had staat in het laatste nummer van RL’s Magazine. Ik spreek alleen de hoop uit dat al onze vroegere leden zich rondom onze nieuwe banier zullen scharen en dat vele sympathisanten, zowel in Nederland als in het Vlaamse land, onze rangen weer zullen aanvullen. Zij, die zich reeds opnieuw lieten inschrijven als lid van de ‘Vriendenkring’ en die vandaag ‘Muziek Parade’ in hun bus vonden, kregen héél zeker niet het gevoel een verkeerde keus te hebben gemaakt.’ Hans Knot, 29 maart 2025

Radio Bene staat de komende week volledig in het teken van de jaren 50 met de uitzending van de Evergreen 250. Vanaf 21 april kunnen luisteraars vijf dagen lang tussen 13:00 en 16:00 uur genieten van een door de luisteraars samengestelde lijst van 250 tijdloze nummers uit een decennium dat de basis legde voor de moderne popmuziek. De jaren 50 waren een bloeiperiode voor uiteenlopende muziekgenres zoals rock-’n-roll, doo-wop en country. Grote internationale namen als Elvis Presley, The Everly Brothers, The Shirelles, Eddie Cochran en Johnny Cash veroverden wereldwijd de hitlijsten. Ook artiesten van eigen bodem kregen een prominente plek: Bobbejaan Schoepen uit België en Johnny Jordaan uit Nederland waren geliefde stemmen in het Nederlandstalige muzieklandschap. De Vlaamse hitlijsten uit die tijd waren onder andere terug te vinden in de muziekbladen Juke Box en Song Parade. De Evergreen 250 van de jaren 50 is te beluisteren vanaf 21 april tot en met 25 april van 13:00 tot 16:00 uur op Radio Bene, de presentator is Lars De Groote .

Te midden van het uitgestrekte landschap van Roemenië, in de buurt van de stad Brașov, bevindt zich een van de meest belanrijke zendlocaties van het land: het zendstation Bod. Deze langegolfzender, met een frequentie van 153 kHz, speelt al decennialang een grote rol in de verspreiding van radioprogramma’s, zowel binnen de landsgrenzen als ver daarbuiten. De oprichting en het belang van Bod De zender in Bod werd in de jaren ’50 opgericht, in een tijd waarin radio een van de belangrijkste media was voor nieuwsvoorziening, entertainment en staatscommunicatie. Het zendstation werd strategisch geplaatst om een groot deel van Roemenië en buurlanden te bestrijken. Met een krachtige 200 kW-zendinstallatie wist Bod niet alleen Roemenië en Moldavië te voorzien van radio-uitzendingen, maar reikte het signaal ook over de grenzen heen naar delen van Oekraïne, Bulgarije, Servië en Hongarije. Wat deze zender bijzonder maakt, is de mogelijkheid om signalen nog verder uit te zenden. Vooral tijdens de avonduren, wanneer de invloed van de ionosfeer toeneemt, kan de uitzending van Bod op 153 kHz reiken tot West-Europa, en in sommige gevallen zelfs tot Noord-Amerika, Zuid-Amerika, het Midden-Oosten en delen van Azië, zoals Japan en China. Dit is mede mogelijk doordat andere grote Europese langegolfzenders, zoals die van Deutschlandfunk en NRK, inmiddels zijn gestopt met uitzenden op dezelfde frequentie. Gebruik door Roemeense radiozenders Door de jaren heen is de zendlocatie in Bod gebruikt door verschillende Roemeense radiozenders, waarvan Radio România Actualități en Radio Antena Satelor de bekendste zijn. Radio România Actualități, de nationale publieke omroep van Roemenië, heeft lange tijd gebruik gemaakt van de zender in Bod voor de verspreiding van nieuws, sport en muziekprogramma’s. Deze zender, die onderdeel is van de publieke omroep Radio România, richt zich op een breed publiek en biedt een mix van actualiteiten, talkshows en culturele programma’s. Radio Antena Satelor is een unieke radiozender in Roemenië, speciaal gericht op de landelijke bevolking. De zender werd in 1991 opgericht en richt zich op thema’s zoals landbouw, traditionele muziek en het dagelijks leven op het platteland. Voor veel inwoners van afgelegen gebieden vormt deze zender een belangrijke bron van informatie en vermaak. Beide stations hebben baat gehad bij de krachtige reikwijdte van de Bod-zender, waardoor zelfs de meest afgelegen dorpen en grensregio’s bereikt konden worden. Afbeelding: Zendlocatie Bod in Roemenië (foto's Wiki Commons)

De Belgischer Rundfunk (BRF) viert dit jaar zijn 80-jarig bestaan. De Duitstalige publieke omroep van België begon op 1 oktober 1945 met zijn eerste uitzending vanuit Brussel, specifiek gericht op de inwoners van de Oostkantons. Sindsdien heeft de BRF als kerntaak om het nieuws uit België te brengen in het Duits en het sociale, culturele en maatschappelijke leven in Oost-België en de grensregio’s te belichten. Vandaag de dag bereikt de BRF zijn publiek via radio, televisie, internet en sociale media. Met een breed aanbod aan informatie en entertainment speelt de omroep een belangrijke rol in het dagelijks leven van de Duitstalige gemeenschap in België. Ter gelegenheid van het 80-jarig jubileum biedt de BRF een uitgebreid feestprogramma aan. Een van de hoogtepunten is de digitale tijdreis via brf.be/zeitreise. Gebruikers kunnen via dit platform beelden en geluidsfragmenten ontdekken die acht decennia aan (Oost-)Belgische geschiedenis in herinnering brengen. Een andere blikvanger is de tentoonstelling “80 Jahre BRF – Acht Jahrzehnte Musikgeschichte”, die vanaf eind april tot eind september te zien is in het BRF-gebouw in Eupen. De tentoonstelling wordt feestelijk geopend met een speciale Oldieshow op BRF1, waarbij bezoekers worden uitgenodigd om hun favoriete vinylplaten mee te nemen. Begin oktober verhuist de tentoonstelling tijdelijk naar het cultuurcentrum Triangel in St. Vith. Daarnaast organiseert de BRF een reeks concerten in verschillende muziekgenres – van klassiek en jazz tot pop en rock – in Eupen en St. Vith. In juni staat de jubileumenten centraal, een symbolische mascotte die verschillende locaties in Oost-België aandoet en waarmee geldprijzen te winnen zijn. Op 29 juni opent de BRF de deuren van het Funkhaus aan de Kehrweg in Eupen voor het grote publiek. Bezoekers krijgen de kans om de studio’s van binnen te zien, deel te nemen aan live-uitzendingen en optredens, en mee te doen aan activiteiten voor jong en oud. Er zijn onder meer rondleidingen, animatie voor kinderen, fotomomenten en wedstrijden voorzien. Rond de officiële verjaardag op 1 oktober worden twee plechtige evenementen georganiseerd: een officiële herdenkingsmoment in het Funkhaus in Eupen en een aparte bijeenkomst in het voormalige BRF-gebouw Flagey in Brussel. Ook in de reguliere programmatie zal er ruim aandacht zijn voor de geschiedenis van de BRF. Meer informatie over het jubileum en het volledige programma is beschikbaar op brf.be/80jahre.