Publieke omroep in de VS dreigt miljarden aan federale steun te verliezen

Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft ingestemd met een wetsvoorstel dat voorziet in de schrapping van 9,4 miljard dollar aan eerder toegekende federale middelen voor publieke omroeporganisaties als NPR en PBS. Het voorstel werd aangenomen met een nipte meerderheid van 214 stemmen tegen 212, ondanks verzet van enkele Republikeinse afgevaardigden. De stemming vormt de eerste stap in een langer wetgevingsproces dat, indien ook de Senaat akkoord gaat, verregaande gevolgen kan hebben voor het functioneren van de publieke omroep in de Verenigde Staten.

De bezuiniging maakt deel uit van een breder pakket, waarin ook de inmiddels opgeheven ontwikkelingsorganisatie USAID voorkomt. Door deze combinatie wisten de opstellers voldoende steun te verwerven bij gematigde Republikeinen die zich anders hadden verzet tegen het weghalen van budgetten bij publieke media.

De aanleiding voor de wet ligt in een recent decreet van president Donald Trump, waarin hij stelde dat de publieke omroep geen eerlijke of evenwichtige verslaggeving biedt. Zowel NPR als PBS hebben juridische stappen ondernomen tegen dit besluit en beschouwen het als een aantasting van de persvrijheid. De Corporation for Public Broadcasting (CPB), de organisatie die verantwoordelijk is voor de verdeling van de overheidsmiddelen, heeft het decreet genegeerd en blijft de gebruikelijke betalingen uitvoeren.

Opvallend is dat deze lijn wordt aangehouden onder leiding van Patricia Harrison, een Republikeinse functionaris met een verleden in de regering van George W. Bush. Zij heeft het Witte Huis ook genegeerd toen geprobeerd werd drie van de vijf CPB-bestuurders te ontslaan. Een rechter reageerde afwijzend op een verzoek tot een voorlopige voorziening in die zaak.

Tegelijkertijd dreigt de publieke omroep in de VS ook op staatsniveau financiering te verliezen. In de staat Indiana zijn dergelijke bezuinigingen al doorgevoerd. Volgens de verantwoordelijke beleidsmakers is deze keuze puur ingegeven door krappe budgetten, maar de impact is aanzienlijk: sommige zenders verliezen tot wel 60 procent van hun middelen.

Een bijkomende complicatie vormt een lopende procedure bij de toezichthouder FCC. Die probeert sponsorvermeldingen als schending van het reclameverbod voor niet-commerciële zenders aan te merken. Omdat de uitzendlicenties in handen zijn van lokale omroepen, lijkt deze poging weinig kansrijk.

De toekomst van NPR en PBS hangt nu grotendeels af van het oordeel van de Amerikaanse Senaat, waar het voorstel nog moet worden goedgekeurd. Intussen zet PBS haar publieke campagne voort, gericht op het behoud van de financiering.