Rechter blokkeert ontslag directeur, maar toch ruim 500 medewerkers VOA en USAGM op straat

De Amerikaanse federale omroeporganisatie US Agency for Global Media (USAGM), waar onder meer Voice of America (VOA) onder valt, heeft aangekondigd meer dan 500 banen te schrappen. Het besluit komt kort nadat een federale rechter de waarnemend CEO Kari Lake verbood om VOA-directeur Michael Abramowitz te ontslaan.

De aangekondigde reorganisatie treft in totaal 532 voltijdse medewerkers, waarvan 486 bij VOA en 46 bij andere onderdelen van de organisatie. De ontslagen vallen in de vorm van een zogenoemde Reduction in Force (RIF). Werknemers hebben nog 30 dagen recht op salaris en voorzieningen voordat hun dienstverband officieel eindigt.

Juridische strijd

De aankondiging van Lake volgde één dag nadat rechter Royce Lamberth had uitgesproken dat Abramowitz niet zonder goedkeuring van de International Broadcasting Advisory Board uit zijn functie kon worden gezet. Volgens de rechter zou een dergelijk ontslag in strijd zijn met de wet. Lamberth gaf de regering daarnaast tot 15 september de tijd om aan te tonen dat zijn eerdere bevelen om de VOA-operaties te herstellen werden opgevolgd.

De juridische strijd rond VOA sleept al maanden aan. Eerder in juni waren al meer dan 600 medewerkers geïnformeerd dat hun baan op de tocht stond. Abramowitz zelf werd in diezelfde periode op non-actief gesteld, samen met een groot deel van het VOA-personeel. Aan hem was meegedeeld dat hij per 31 augustus ontslagen zou worden.

Toekomst van de organisatie

In een verklaring stelde Lake dat de ontslagronde noodzakelijk was om de slagkracht van de organisatie te verbeteren en de wettelijke opdracht te blijven vervullen. Ze benadrukte dat de hervormingen de efficiëntie zouden vergroten. Werknemers reageerden kritisch en stelden dat de reorganisatie de toekomst van VOA en de bredere missie van USAGM in gevaar brengt.

Volgens vakbond AFSCME, die de belangen van federale werknemers behartigt, zijn de maatregelen onwettig en wordt daarmee de stem van medewerkers de mond gesnoerd. De bond kondigde aan juridische stappen te ondernemen om de bescherming van de werknemers te behouden.

Internationale rol

De USAGM beheert naast VOA ook Radio Free Europe/Radio Liberty, Radio Free Asia, Middle East Broadcasting Networks en Radio Martí. Deze netwerken bereiken gezamenlijk naar schatting 427 miljoen mensen wereldwijd. Hun oorsprong ligt in de Koude Oorlog, waarin ze werden ingezet om Amerikaanse waarden en democratische principes te verspreiden en tegenwicht te bieden aan autoritaire regimes.

Medewerkers hebben eerder gewaarschuwd dat het stopzetten of verzwakken van deze mediakanalen risico’s kan opleveren voor de internationale positie van de Verenigde Staten. Journalisten bij Radio Free Asia wezen er in maart op dat veel medewerkers uit landen als Birma, Vietnam, Laos en Cambodja asiel in de VS hadden gekregen vanwege hun werk. Volgens hen zou het verdwijnen van deze zenders levensgevaarlijk zijn voor collega’s die bij terugkeer in hun geboorteland risico lopen.

Politieke context

De juridische stappen en reorganisaties komen voort uit plannen van de regering-Trump om VOA en de andere zenders ingrijpend te hervormen. Critici beschouwen deze koers als een poging om de onafhankelijkheid van de omroepen te ondermijnen. Abramowitz waarschuwde eerder dat het wegvallen van VOA en verwante kanalen een strategisch nadeel zou opleveren voor de Verenigde Staten in de mondiale informatieoorlog, waarin landen als Rusland en China steeds actiever hun invloed uitoefenen.