Het afgelopen jaar ben ik bezig geweest met het opspeuren en digitaliseren van de dorpsfilm van mijn geboortedorp uit 1959. De film was indertijd gemaakt door de firma Adolfs uit Enschede in opdracht van de lokale muziekvereniging. De film, die ruim 70 minuten duurt, brengt heel veel dorpsbewoners van toen in beeld, inclusief een paar familieleden van mijzelf. Ik nam contact op met de muziekvereniging, met de historische kring, ik zocht bij met Regionaal Archief, bij het Gelders archief, maar de originele film (bestaande uit twee filmspoelen en een geluidsband) bleef spoorloos. Tot ik de tip kreeg om een artikel te plaatsen in het lokale “gemeentenieuws”, een krant, die huis aan huis verspreid wordt. Binnen een week had ik een e-mail van een amateur-historicus, die me schreef dat de film een 4 jaar daarvoor door een onbekend iemand bij hem in de brievenbus was gelegd. Ik heb de film opgehaald en bij thuiskomst bleek dat één van de filmspoelen een trouwfilm was uit de jaren ’70. Gelukkig herkende ik de vader van de bruidegom en het gezicht van de bruidegom kwam me ook bekend voor. Met behulp van een aantal (ex-)dorpsgenoten en burgerzaken op het gemeentehuis heb ik contact kunnen leggen met het bruidspaar, van wie de film is. Via hen heb ik uiteindelijk ook het missende deel I van de film kunnen lokaliseren.
Ik heb de film in 4K kwaliteit laten digitaliseren en daarna digitaal gerestaureerd (de film was vaak uitgeleend en had nogal wat doorgebrande en beschadigde frames). Vervolgens heb ik de film bewerkt om deze te stabiliseren, wat vloeiender te laten lopen (de originele film was opgenomen met een snelheid van 14 beelden per seconde), hinderlijke ruis verwijderd en de gezichten zo duidelijk mogelijk in beeld gebracht. De audio op de geluidsband was hier en daar ook beschadigd en klonk niet echt geweldig, maar heb ik danzij wat "moderne" softwaretechnieken aardig kunnen verbeteren. Een hele klus, die veel tijd heeft gekost. Sinds een paar weken staat de film op youtube en er wordt veel naar gekeken. Ik heb de link naar de film via een artikel in het “gemeentenieuws” bij de dorpsgenoten onder de aandacht gebracht.
Een heel verhaal zul je denken, maar wat heeft dat nou het radio/zeezenders/muziek te maken.
Afgelopen donderdagavond zijn de originele filmspoelen en geluidsband overgedragen aan de Audiovisuele afdeling van het Gelders Archief. De hoofdarchivaris (manager) van dat archief is een jonge vrouw, die maar al te blij was toen ik contact met haar opnam om te vragen of zij de originele filmspoelen en audioband in haar archief wilde opnemen. Ik heb haar ook een kopie van de digitale bestanden aangeboden, maar kreeg de indruk dat ze daar geen interesse in heeft. En toen moest ik denken aan wat Juul Geleick wel eens heeft geschreven over zijn ervaring bij het aanbieden van Veronica materiaal bij B&G. Zo’n archivaris hanteert andere criteria dan ikzelf bij het digitaliseren. Zij probeert een zo nauwkeurig mogelijke digitale kopie te maken van wat er op de analoge drager staat, inclusief alle korrel, kleurverschillen, onder- en overbelichting, filmbeschadigingen, ruis, volumeverschillen, onderbrekingen etc. Wat ik me toen bedacht (en niet heb gezegd) is, dat in mijn herinnering de film, zoals ik ‘m bewerk, een veel beter beeld geeft van de realiteit van toen dan de ruwe scan van de film. Maar een ieder heeft zo z’n eigen eisen en beeld bij wat hij of zij wil zien en horen.
Wat ik me wel afvraag is wat “de consument” liever ziet, een onbewerkte, schokkerige, soms wat onder- of overbelichte film met af en toe wat bijzondere kleuren of…
Mijn visie hierop is dat het heel goed is om en zo goed mogelijk digitale kopie te maken van een beeld/audiodrager, maar dat dat geen eindproduct hoeft te zijn voor de “consument”, die de tijd van toen graag wil “(her)beleven”.