Klassement

🎄 Fijne feestdagen Wij, de vrijwilligers en medewerkers van Radiotrefpunt, wensen alle bezoekers een warme en sfeervolle Kerst toe. Bedankt voor jullie steun en enthousiasme in het afgelopen jaar! 🎙✨ ⭐ Gelukkig nieuwjaar! Mogen 2026 gevuld zijn met mooie radiomomenten, nostalgie en inspiratie. We kijken ernaar uit om jullie ook in het nieuwe jaar weer te verwelkomen!

Radio Tpot vraagt zijn luisteraars om steun om het station in de lucht te houden. Het radiostation geeft aan dat de kans klein is dat een grote suikeroom of tante zich meldt om het geheel te financieren. Daarom wordt er een beroep gedaan op veel kleine bijdragen: “Vele kleintjes maken één grote.” Luisteraars kunnen op verschillende manieren bijdragen. Zo is het mogelijk om een kleine donatie persoonlijk langs te brengen, waarbij een rondleiding door het radiostation als dank wordt aangeboden. Voor wie dat niet mogelijk is, biedt Radio Tpot de optie van een overschrijving. Alle ontvangen donaties worden volledig besteed aan het onderhoud en de exploitatie van het radiostation. Er blijft niets aan de strijkstok kleven. Radio Tpot benadrukt dat iedere bijdrage helpt om het station draaiende te houden en de programma’s voor de luisteraars te kunnen blijven uitzenden. Het radiostation heeft een trouwe schare luisteraars die op deze manier actief kunnen bijdragen aan het voortbestaan van hun favoriete zender. Donaties kunnen worden gedaan via de website van Radio Tpot.

Soms komt er een berichtje tevoorschijn die je, ondanks intense research, nooit eerder is opgevallen en je meteen prikkelt. Ik denk even terug aan de uitgebreide artikelen die in 1971 verschenen in de Telegraaf ter promotie van een boek van Paul Harris, schrijver en auteur van de Impulse Uitgeverij in Schotland. Allerlei verhalen, al dan niet met goed research geschreven maar ook de nodige uitglijders die eindigden ver naast de waarheid. Zo verhaalde hij over de slechte start van RNI in 1970 en de financiële ontwikkelingen. Maar ook zijn verhalen omtrent de vermeende banden die de eigenaren van RNI, de Zwitsers Meister en Bollier, zouden hebben met het communistische regime in de DDR. Maar hij betrok tevens in zijn verhalen, onder de titel ‘Mysteries rond Radio Nordsee’ de ontwikkelingen die een jaar eerder hadden plaats gevonden rondom Capital Radio. De serie betrof een voorpublicatie voor het boek ‘To be a Pirate King’, dat door zijn uitgeverij in 1971 op de markt werd gebracht. Het waren pagina grote artikelen die niet alleen de zeezenderfans boeiden maar ook door andere lezer gretig tot zich werden genomen. Als je nu het boek zou herlezen en de artikelen nog een keer zou beschouwen dan zal dat met een knipoog gebeuren en bij herhaling de vraag naar boven komen waar Paul Harris mee bezig was en wat het doel was van het brengen van gedeeltelijke misinformatie. In ieder geval kwam het erop neer dat het radiogebeuren vanaf internationale wateren in een slecht daglicht kwam bij bepaalde mensen. De serie artikelen leidde zelfs tot vragen in de Tweede Kamer door de heer A Te Pas, vertegenwoordiger namens de Nederlandse Middenstands Partij, waarin hij in schriftelijke vragen zelfs gewag maakte van de woorden: ‘Is de bewindsman bereid een onderzoek te doen instellen naar de financiële manipulaties van de Zwitsers Meister en Bollier…..?’ Vragen die gesteld werden aan de toenmalige ministers van Financiën en Verkeer en Waterstaat. Echter werd de brief gedurende lange tijd terzijde gelegd door het Kamerpresidium dat de gebruikte taal niet Parlement waardig vond. Later zou Te Pas nogmaals de vraag inbrengen met een andere intro: ‘financiële manipulaties’ werd vervangen door ‘financiële praktijken’. De artikelen serie bracht ook de nodige consternatie in de legerplaats Seedorf in West-Duitsland. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw was er nog sprake van Dienstplicht en veel van de soldaten gingen, na een periode van opleiding in kazernes in Nederland, voor een langere periode naar Frankrijk (La Courtine) of West Duitsland (Seedorf). Uiteraard waren in voornoemde legerplaatsen ook mogelijkheden tot ontspanning in de weekenden. In Seedorf had je bijvoorbeeld het Holland House waar activiteiten werden georganiseerd. Zo was het organiserend comité op het idee gekomen een avond te organiseren in oktober 1971 waarbij er een optreden zou zijn van de Radio Noordzee drive in show. Plaatsvervangende commandant Overste Walboom, verantwoordelijk voor ook het ontspannende deel binnen de legerplaats Seedorf—Hohne, was echter een trouwe lezer van de Telegraaf en mede de eerder vermelde artikelen van Paul Harris vond hij het nodig in te grijpen. Zo viel hij vooral op het gegeven dat de eigenaren van RNI in het geniep zich ook bezig hielden met de Oost-Duitse regering. Dit had tot gevolg dat geen enkele soldaat, gelegen in de West-Duitse kazerne, naar het Holland Huis mocht voor het bijwonen van de Radio Noordzee drive in show. In de Haagsche Post van 27 oktober 1971 werd gemeld: ‘De beroepshalve vaak door spionage paranoia aangevreten inlichtingendienst C.I.D. had dom genoeg geen gevaar gezien in het vermaak van de piratenzender. De overste besliste eigenzinnig anders en dat was de bewuste zaterdag in ieders harten toen het eerste plaatje ‘Ik heb eerbied voor jouw grijze haren’ aan hem werd opgedragen.’ Bij Radio Veronica had men in oktober 1971 een goede blik op te toekomst want in de Telegraaf was een artikel terug te vinden waarin de directie het recht op legalisering claimde van directeur Dirk Verweij. “Een positie waarbij de Veronica-formule via een legale weg kan worden voortgezet. Dit mede op basis van het feit dat er kan worden terug gezien op een elfjarig bestaan.” De directie verbond dit commentaar aan de uitslag van een enquête van de Nederlandse Stichting voor Statistiek, die in augustus dat jaar was gehouden. Volgens het onderzoek genoot Hilversum 3 landelijk een voorkeur bij het luisterpubliek in vergelijking met Radio Veronica en Radio Noordzee, maar was Veronica zonder meer de favoriet in de gebieden waar het station goed was te ontvangen. In die streken bleek dat 75% van de ondervraagden een voorkeur gaf aan de uitzendingen van Veronica. Ook wenste een behoorlijk aantal mensen, indien het zou komen te legalisering, een lidmaatschap nemen van de omroepvereniging Veronica. Het zou zelfs kunnen leiden tot een officiële A-status. En uiteindelijk werd Veronica op een bepaald moment ook veruit de grootste omroep van ons land onder de naam V.O.O. Hans Knot, 22 november 2025.

Het historische archief van Radio Veronica uit de periode als zeezender is na een langdurig traject afgerond en definitief ondergebracht bij Beeld & Geluid. Honderden documenten en foto’s zijn na jaren van inventariseren, beoordelen en beschrijven opgenomen in het nationale media-archief. Daarmee is een belangrijk deel van de Nederlandse mediageschiedenis duurzaam toegankelijk gemaakt voor onderzoekers, journalisten en andere geïnteresseerden. Het archiveringsproject kent een lange voorgeschiedenis en vindt zijn oorsprong in 1999. In de daaropvolgende jaren is stap voor stap gewerkt aan het bijeenbrengen en ordenen van materiaal dat een breed beeld geeft van de ontwikkeling en het functioneren van Radio Veronica als zeezender. Het archief bestrijkt zowel de beginjaren als de periode waarin de activiteiten op zee werden beëindigd. De verzameling bestaat uit een grote verscheidenheid aan documenten. Het gaat onder meer om financiële stukken, interne memo’s en correspondentie met instanties zoals de NOS en het ministerie van CRM. Ook dossiers rondom de oprichting van de Stichting Nederlandse Top 40 in 1974 maken deel uit van het archief, evenals documenten die betrekking hebben op de liquidatie van de Veronica cv in 1976. Daarnaast zijn er persoonlijke aantekeningen opgenomen waarin onderhandelingen en organisatorische besluitvorming worden toegelicht. Volgens de betrokkenen was het project niet alleen van historisch belang, maar had het ook een persoonlijke lading. Het opnieuw doornemen van stukken uit een bepalende periode in de eigen loopbaan riep herinneringen op en bleek soms confronterend. Tegelijkertijd werd duidelijk dat archiveren meer omvat dan het bewaren van alles wat beschikbaar is. Het proces draaide ook om het maken van keuzes, het duiden van context en het blijvend toegankelijk maken van relevante informatie, waarbij niet elk document automatisch behouden bleef. Het samenstellen van het archief was alleen mogelijk door de medewerking van oud-collega’s die hun eigen archieven en herinneringen beschikbaar stelden. Daarbij speelden onder anderen Ad Bouman, Juul Geleick en Niels Zack een belangrijke rol. Hun bijdragen hielpen om lacunes te vullen en om gebeurtenissen beter te plaatsen binnen de bredere geschiedenis van Veronica. Met de afronding van het archiveringsproject is ook een eerder gedane toezegging aan Willem van Kooten ingelost. Naast de fysieke en digitale overdracht aan Beeld & Geluid blijft ook de website www.norderney192.nl bestaan. Deze site fungeert als aanvullend digitaal naslagwerk en biedt achtergrondinformatie bij de zeezenderperiode van Radio Veronica, waarmee het verhaal voor een breed publiek toegankelijk blijft. Afbeelding: Zendschip Norderney (foto Nationaal Archief-Wiki Commons)

Als je met Marjan van den Dorpe praat over Radio Veronica, gebeurt er iets. Haar stem wordt net een fractie warmer, haar ogen lichten op en ineens ben je terug in de tijd: naar transistorradio’s op de vensterbank, zeezenders, jingles die je woord voor woord mee kon zingen en het gevoel dat daar, ergens voor de kust, vrijheid lag te drijven. In haar boek Radio Veronica, anker van mijn jeugd brengt Marjan die tijd opnieuw tot leven. Niet als droge geschiedschrijver, maar als iemand die er middenin zat – als luisteraar, fan, vrijwilliger, insider. Het resultaat is een persoonlijk document dat de geschiedenis van Veronica verweeft met een meisjesleven dat dankzij die stemmen op zee nét anders liep. “Het was alsof die stemmen voor mij alleen uitzonden” Het is mei 1962. Een meisje van acht ligt wekenlang plat op bed in een donkere kamer, na een zware aanrijding met een auto. Buiten gaat het leven door; binnen is er stilte. Dan krijgt ze, als grote uitzondering, het portable radiootje van haar vader op haar nachtkastje. Ze draait aan de knoppen en hoort ineens muziek, stemmen, leven: Radio Veronica. “Vanaf dat moment,” vertelt Marjan van den Dorpe, “heeft dat station mij nooit meer losgelaten.” Die eerste ontmoeting is het begin van een levenslange verbondenheid – en vormt de kern van haar boek Radio Veronica, anker van mijn jeugd. “Je moet je voorstellen,” zegt ze, terugdenkend, “geen internet, geen streaming, twee officiële zenders die nogal braaf waren – en dan ineens Veronica. Vrij, eigenwijs, met muziek waarvan je dacht: waar komt dit vandaan? Het was alsof die stemmen voor mij alleen uitzonden. Ik voelde me gezien, gehoord, zonder dat iemand mijn naam kende.” Die ervaring vormt de basis van het boek: Veronica niet als marketingmerk, maar als levenslijn. Een anker in een kwetsbare jeugd, tegen de achtergrond van een Nederland dat verandert: Provo, Damslapers, de opkomst van popmuziek, internationale spanningen – en steeds dat schip voor de kust. Een jeugd met een zendmast in het hart Marjan groeit op in een tijd zonder internet, zonder mobiele telefoon, met lange schooldagen – ook op zaterdag – en een kwartje op zak voor noodgevallen in de telefooncel. Terwijl zij haar huiswerk maakt, speelt Veronica op de achtergrond. De zeezender wordt haar vaste metgezel, haar houvast. Als ze zestien is, krijgt ze de keuze: brommer of autorijlessen. Ze kiest voor de brommer. Niet om zomaar rond te rijden, maar om naar Utrechtseweg 16 in Hilversum te gaan – de plek waar de studio’s van Radio Veronica zijn. Daar zijn de dj’s. Daar is de magie. “Ik kon zien hoe programma’s werden gemaakt,” zegt ze. Ze zit op het bankje op de tweede verdieping te kletsen met Stan Haag, is aanwezig bij opnames van Jukebox, en overspoelt de redactie met verzoekplaatjes voor vrienden, familie en zichzelf. Veronica is geen abstract merk voor haar; het is een levende gemeenschap. Haar favoriete diskjockey? Rob Out. Marjan: “Zijn heerlijke radiostem … tja als Rob iets vroeg, dan deed ik dat. Zoals tijdens de actie ‘Veronica blijft als U dat wilt.’ Ik hield iedereen die ik maar kende of zag, een kaart onder de neus om te tekenen. Twee miljoen kaarten kwamen er binnen.” Ook de herinnering aan dé grote storm is nog levendig: “Ondanks mijn overtuiging dat ze de storm zou trotseren, bleek het schip van Veronica er niet tegen bestand. Als een speelbal van de golven werd het schip met de bemanning naar de kust gedreven, opgetild en door een grote hand, lieflijk op het strand gezet. Ik ben het daar gaan opzoeken, heb op haar boeg geklopt en gezegd dat ze eens weer op zee zou dobberen. En dat gebeurde. Op de dag van de demonstratie 18 april 1973. De Veronica lag weer op zee, de demonstratie was een groot succes en verliep vlekkeloos. Ik kan het weten want ik was daarbij.” Eén grote familie Wat Veronica uniek maakt, is volgens Marjan het gevoel van familie. De afstand tussen studio en luisteraar is klein. Een dj die op de zender grapt dat hij zin heeft in drop? Enkele dagen later: postzakken vol. Die verbondenheid is geen toeval. In haar boek beschrijft Marjan hoe directeur “oom Bull” Verweij zijn mensen meegeeft: als je luisteraars uitnodigt om te reageren, dan bedank je ze ook. Het resulteert in stapels voorgedrukte kaarten die dj’s eigenhandig ondertekenen – omdat elke luisteraar telt. Dat principe, zegt Marjan, is de basis van haar loyaliteit: “Je voelde je gezien. Je deed ertoe.” Stormen, strijd en standvastigheid Radio Veronica, anker van mijn jeugd is geen nostalgische ansichtkaart, maar een persoonlijke geschiedenis door alle stormen heen: de bomaanslag en de schok wanneer blijkt dat ook aan Veronica-zijde fouten zijn gemaakt; de massale actie “Veronica blijft… als U dat wilt”, waarbij Marjan iedereen in haar omgeving laat tekenen; de demonstratie in Den Haag op 18 april 1973, waar ze zelf bij is; de angstige uren tijdens de storm met windkracht 11, de stranding van het schip, haar bezoek aan het gestrande zendschip, de hoop dat het weer naar zee zou gaan; en uiteindelijk 31 augustus 1974, de dag waarop de zeezender definitief moest zwijgen. Over die dag schrijft en spreekt ze onverhuld: woede, verdriet, het gevoel dat er vuil spel is gespeeld en dat een stuk vrijheid werd dichtgedraaid. “Op 31 augustus 1974 werd mijn lievelingsstation de nek om gedraaid. Ik kan nu nog steeds niet tegen het luid tikken van een wekker. Ik was zo ontzettend kwaad. Belde Van Doorn op en zei hem in woorden die niet mis te verstaan waren wat ik van hem vond. Voor mij hield op die dag ook de democratie in Nederland op en die is nooit meer teruggekomen.” Van fan naar betrokken insider Na het einde van de zeezender blijft Marjan zich inzetten voor Veronica. Ze wordt actief in het rayonbestuur Utrecht van de Veronica Omroep Organisatie en ziet van dichtbij hoe de achterban zich organiseert, hoe tellingen worden betwist, hoe hard er wordt gevochten voor erkenning. Ze beschrijft in haar boek hoe Veronica uiteindelijk uitgroeit van zeezender tot de grootste omroep van Nederland – gedragen door een loyale achterban die nooit is afgehaakt. Later in haar leven volgen nieuwe wendingen: werk, discriminatie op de werkvloer, een periode in Denemarken, opnieuw een zwaar ongeluk, operaties, revalidatie. En telkens weer keert ze terug naar radio. Via de Driebergse ziekenomroep rolt ze de lokale omroep in en presenteert jarenlang samen met haar partner een programma bij Radio 90 FM. Een hoogtepunt is de ontmoeting met Bull Verweij. Wat begint met een telefoontje voor een radioprogramma, groeit uit tot een warme vriendschap. Bezoek over en weer, kaarten, telefoontjes; de “directeur van vroeger” blijkt een charmante, betrokken man. “Hij heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat ik dit boek ben gaan schrijven,” zegt Marjan. Het boek als eerbetoon In Radio Veronica, anker van mijn jeugd komen al deze lijnen samen: de geschiedenis van Veronica, de grote acties, de politieke strijd, maar ook de stille momenten aan een kinderbed met een portable radio, de ritjes naar Hilversum, de kracht van stemmen door de ether, de trouw van luisteraars en makers. Het boek opent met een voorwoord van Bart van Leeuwen, Ad Bouman en Jelle Boonstra (Genootschap voor Radiojingles en -Tunes) – mensen die weten waarover zij schrijft. Voormalig technicus Juul Geleick noemt het “zeer lezenswaardig” en beveelt het van harte aan. Marjan zelf verwoordt het zo: “Radio Veronica was het anker in mijn jeugd en een bron van kracht en inspiratie. Met dit boek wil ik die bijzondere tijd en dat gevoel van verbondenheid opnieuw tot leven brengen – voor oude én nieuwe fans.” Wie het openslaat, hoort tussen de regels door het ruisen van de zee, de stemmen uit de verte en de echo van een tijd waarin een schip voor de kust voor duizenden mensen voelde als thuis. Waar te vinden Radio Veronica, anker van mijn jeugd is onder meer verkrijgbaar via de winkel en de webshop van Museum RockArt. Actie Behoor jij tot de eerste 250 Veronicafans die dit boek kopen/bestellen bij Museum RockArt, dan krijg je er een bijzonder extraatje bij: een práchtige en unieke foto van het zendschip van Veronica, gemaakt door Bull Verweij … gratis! Tekst: Hanneke van de Water Afbeelding: Marjan van den Dorpe en Bull Verweij (foto Marjan van den Dorpe)

De nationale frequentie-autoriteit ANFR in Frankrijk heeft dit jaar meerdere proeven uitgevoerd waarbij het vermogen van de zender in Allouis op 162 kHz tijdelijk werd verlaagd. Deze tests vonden plaats in het kader van energiebesparing en moesten aantonen of een structurele verlaging van het zendvermogen mogelijk is zonder gevolgen voor de ontvangstkwaliteit. Het tweede proeftraject liep tot 18 november en volgens de toezichthouder verliepen de testen probleemloos. Gedurende de gehele periode bleef het signaal stabiel en werd geen enkele verstoring geconstateerd. De vermogensverlaging wordt daarom deze winter voortgezet, zodat ook in een koudere periode kan worden beoordeeld of de ontvangst betrouwbaar blijft. Wanneer opnieuw geen problemen optreden, kan de definitieve overgang in 2026 worden vastgelegd. De zender zou dan niet langer op 800 kW werken, maar permanent zakken naar 675 kW. De locatie Allouis heeft binnen de Franse omroepgeschiedenis een bijzonder lange staat van dienst. Het oorspronkelijke station ging in 1938 in gebruik. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werd de installatie door de Duitse troepen vernietigd, waarna de Franse autoriteiten het complex enkele jaren later heropbouwden. In de decennia die volgden onderging het terrein meerdere aanpassingen en moderniseringen. De uitzendingen op langegolf van France Inter stopten op 31 december 2016. Hoewel het vroegere omroeplandschap sterk is veranderd, vervult Allouis nog steeds een belangrijke functie. Op het terrein staat de Franse atoomklok die het wettelijk tijdsignaal verspreidt. Via deze zender worden talloze klokken in Frankrijk gesynchroniseerd, waaronder die in stationsgebouwen en ziekenhuizen. Ook particulieren kunnen gebruikmaken van dergelijke tijdgestuurde klokken, die voor een bescheiden bedrag verkrijgbaar zijn. Afbeelding: Afbeeldingen: Zendlocatie Allouis in Frankrijk (foto Wikimeida Commons)

Het jaar gaat in gedachten wel heel snel en dit is al weer de een na laatste column voor het jaar 2025. Recentelijk luisterde ik weer naar een aantal programma’s van 50 jaar geleden. Keuze genoeg maar ik besloot toch maar een aantal shows van Radio Mi Amigo uit het archief te pakken. Het was de tijd voordat, naar mijn mening, het station door de vele live programma’s populairder werd. Bij het luisteren viel onder meer weer een commercial op, die eerder door Radio Noordzee werd gedraaid. Ik weet me nog goed te herinneren dat ik destijds in 1975 dacht dat deze commercial werd gedraaid om andere adverteerders in Nederland toch over de streep te trekken. Het was de 25-jarige zakenman John Bolten uit Heiloo die destijds een handel had in bielzen en zendtijd had gekocht op Radio Noordzee. In november 1975, dus nadat de commercial ook te beluisteren was op Radio Mi Amigo, zocht hij de publiciteit op nadat hij een dreigbrief en ingesproken cassette had gekregen verstuurd vanuit het Spaanse Playa de Aro. Het kwam erop neer dat Radio Mi Amigo geld wilde zien voor het een maand lang regelmatig uitzenden van de commercial voor John Bolten zijn bedrijf. Het ging daarbij om een bedrag van f 12.000,--. Als hij niet zou betalen dan zou er een anti-reclamespot worden uitgezonden. Een voorbeeld van de anti-spot was op de cassette te horen. Aangezien Bolten geen opdracht had gegeven tot het draaien van de commercial zocht hij de publiciteit op. Niet veel later was de commercial niet meer te horen op Radio Mi Amigo. Radio Mi Amigo was wel vaker negatief in de publiciteit. Zo was er een incident in de haven van Stellendam want, aldus de dagbladpers, er was een schipper betrapt op hulp aan een ‘piraat’. Het gebeurde op 7 oktober 1975 en ging om een oude visserskotter, Maria Lovika’, die was gebruikt als bevoorradingsschip. Ooit had het schip dienst gedaan als mijnenveger voor de Duitse marine. De inbeslagname geschiedde in een gezamenlijke actie van de Rijkspolitie te water en te land, de postale recherche en de PTT-opsporingsdienst en wel toen het schip de haven van Stellendam binnenkwam. Schipper was destijds de 39-jarige Gijs Boon, die aan boord vergezeld werd door zijn 69-jarige vader, beiden afkomstig uit ’s Gravenzande. Ze werden gearresteerd en vervolgens verhoord, waarna ze weer werden vrijgelaten. Bij onderzoek op het schip bleek er een defecte dieselmotor, een generator en gebruikte programmabanden van Radio Mi Amigo aanwezig te zijn. Bij ondervraging heeft het tweetal destijds toegegeven het zendschip van Radio Mi Amigo in de monding van de Theems te hebben bezocht. Uiteraard werd de destijds actieve Officier van Justitie inzake de zeezenders, mr. J. Pieters, benaderd die meldde dat men het betreffende schip, de Maria Lovika, al enige tijd volgde. ‘We hebben een tijdje dienen te wachten maar met de gevonden kapotte dieselmotor hebben we een ijzersterk bewijs om deze mensen te vervolgen.’ In Playa de Aro kreeg ook Sylvain Tack, de directeur van Radio Mi Amigo, een telefoontje met de vraag wat de inbeslagname van het schip voor de organisatie betekende. In alle onschuld meldde Tack dat het genoemde schip helemaal geen bevoorradingsschip was maar dat deze toevallig langs de Mi Amigo kwam en de Nederlanders werden gevraagd aan boord van het zendschip te komen om te kijken naar de defecte motor. Ook stelde hij dat bevoorrading voor de organisatie totaal geen probleem was: “Overal in Engeland, Frankrijk, België en Nederland zijn er schippers te vinden die willen varen, als je er maar goed voor betaald.” Terloops meldde Sylvain Tack dat men de Spaanse overheid op een positieve manier in het daglicht ging zetten als dank voor het gegeven dat men door de overheid niets in de weg werd gelegd om goed te kunnen functioneren in het land. Dit gebeurde door het promoten op het gebied van toerisme. Tack trad wel vaker vanuit Playa de Aro in de publiciteit, zoals in januar1 1976 toen hij bekend maakte dat Radio Mi Amigo een aanvang zou nemen met nieuwsuitzendingen: ‘’Het nieuws wordt gepresenteerd door beroepsmensen, die nog niet voor ons gewerkt hebben. Ik kan en mag hun namen niet noemen anders kunnen ze in problemen komen met de autoriteiten in Nederland.” Op technisch gebied voegde hij er nog een nieuwtje aan toe door te stellen dat op zee de zendmast nog eens met zes meter was verlengd. “De ontvangst in Nederland en België is nu beter te noemen en we hebben zelfs nu een goede ontvangst in Spanje”. Duidelijk een geval van overdrijven om gratis positieve publiciteit te krijgen. Over de financiële situatie was hij in januari 1976 ook positief gestemd. “We hoeven niet meer met medewerking van Spaanse commerciële stations adverteerders te boeken. Er zijn Spaanse bedrijven die veel meer exporteren naar België en Nederland, zoals Lois. Die bedrijven verkopen we reclamezendtijd rechtstreeks. Dat kan ook gemakkelijk want die grote bedrijven vinden makkelijk wegen om dat te verantwoorden. Het duurt soms echter lang om de bedrijven te overtuigen, dat is een moeizame affaire.” Hans Knot, 6 december 2025 Afbeelding: Sylvain Tack

Radio Caroline haalt in maart 2026 opnieuw oudgedienden van het beroemde radiostation aan boord. Voor het weekend van 21 en 22 maart staat een speciale uitzending gepland met DJs die in de jaren 70 op het radienschip MV Mi Amigo werkten. Deze speciale programma’s worden live uitgezonden vanaf het schip MV Ross Revenge. De Mi Amigo 70s Reunion Broadcast biedt luisteraars een unieke kans om klassieke radiomomenten opnieuw te beleven. Het precieze tijdschema en verdere details van de uitzendingen worden in het begin van het nieuwe jaar bekendgemaakt. Radio Caroline promoot het evenement ook met speciale boottrips naar het zenderschip, die worden uitgevoerd vanaf Bradwell-on-Sea. Fans die de kans willen grijpen om de veteranen van het zeezenderstation persoonlijk te ontmoeten, kunnen zich daarvoor opgeven.

Aan de kust van Algerije, nabij de historische stad Tipaza, bevindt zich een van de krachtigste langegolfzendstations van Noord-Afrika. De zendlocatie Tipaza is een belangrijk knooppunt in de radio-uitzendingen van Algerije en speelt een belangrijke rol in de verspreiding van het signaal van Algerijnse staatsradio over grote delen van Noord-Afrika en Zuid-Europa. De zender is nog steeds in gebruik en blijft een essentieel onderdeel van de radiouitzendingen in de regio. Het ontstaan van de zendlocatie De zendinstallatie in Tipaza werd opgezet als onderdeel van een breder plan om de Algerijnse nationale radio een sterker bereik te geven. Met een langegolfzender kan een radio-uitzending duizenden kilometers ver reiken, wat bijzonder nuttig is voor landen met uitgestrekte gebieden en een grote diaspora. Door de ligging aan de Middellandse Zeekust profiteert de zender bovendien van de gunstige propagatie-eigenschappen van langegolf, wat zorgt voor een stabiel en ver bereik, zelfs over de zee heen. Technische specificaties en gebruik De langegolfzender in Tipaza zendt uit op de frequentie 252 kHz en heeft een vermogen van maar liefst 1500 kilowatt. Dit hoge zendvermogen zorgt ervoor dat de Algerijnse nationale radio zelfs in delen van Zuid-Europa en West-Afrika te ontvangen is. De antennemast, een indrukwekkende constructie, is ontworpen om het signaal zo efficiënt mogelijk te verspreiden. Radiostations die gebruik maken van de zender De belangrijkste gebruiker van de Tipaza-zender is de Algerijnse staatsomroep Radio Algérie Internationale (RAI). Dit station richt zich op een breed publiek, waaronder Algerijnen in het buitenland, en zendt voornamelijk nieuws, muziek en culturele programma's uit. Dankzij de krachtige langegolfzender kunnen deze uitzendingen tot ver buiten Algerije worden ontvangen, met name in Frankrijk, Spanje en andere landen rond de Middellandse Zee. Lange tijd werd de zender ook gebruikt voor andere Algerijnse radiostations, maar tegenwoordig is Radio Algérie Internationale de voornaamste gebruiker. De betekenis van Tipaza als zendlocatie Ondanks de opkomst van digitale radio en internetradio blijft de langegolfzender in Tipaza een belangrijk onderdeel van de Algerijnse omroepinfrastructuur. Het biedt een betrouwbare manier om nationale radio-uitzendingen beschikbaar te maken, zelfs in gebieden waar moderne technologieën niet altijd goed werken. Voor veel luisteraars, zowel binnen als buiten Algerije, blijft Tipaza een onmisbare bron van informatie en entertainment. Afbeelding: Tipaza (foto's Wiki Commons)

In de uitgestrekte steppen en bergen van Mongolië speelt radio een belangrijke rol in het verbinden van afgelegen gemeenschappen. De ontwikkeling van langegolfzendlocaties heeft hierbij een sleutelrol gespeeld, met een rijke geschiedenis die teruggaat tot het midden van de 20e eeuw. De Mongoolse Nationale Omroep (MNB), opgericht in 1934, is het oudste nationale omroepbedrijf van het land. Aanvankelijk beperkte de uitzending zich tot de hoofdstad Ulaanbaatar, maar al snel ontstond de behoefte om het bereik uit te breiden naar de landelijke gebieden. Langegolfzenders, bekend om hun vermogen om grote afstanden te overbruggen, werden gezien als de ideale oplossing om deze communicatiekloof te dichten. Een van de eerste langegolfzendlocaties werd gevestigd in de provincie Bayan-Ölgii, gelegen in het uiterste westen van Mongolië. Deze zender speelde een cruciale rol in het uitzenden van nieuws, educatieve programma’s en culturele content naar de Kazachse minderheid die in deze regio woont. De introductie van deze zender betekende een significante stap in het overbruggen van de geografische en culturele afstanden binnen het land. In het zuiden van Mongolië, in de stad Dalanzadgad, werd eveneens een langegolfzendlocatie opgezet. Gelegen in de Gobi-woestijn, diende deze zender om de nomadische gemeenschappen en afgelegen nederzettingen te bereiken. De zender in Dalanzadgad zorgde ervoor dat belangrijke informatie over weersomstandigheden, veeteelt en overheidsaankondigingen de lokale bevolking tijdig bereikte, wat essentieel was voor hun dagelijks leven en veiligheid. Aan de oostelijke grens van Mongolië, in de stad Choibalsan, werd een andere strategische langegolfzender geïnstalleerd. Deze zender versterkte de communicatie met nabijgelegen regio’s en buurlanden, en speelde een rol in zowel civiele als militaire communicatie tijdens de Koude Oorlog. De aanwezigheid van deze zender in Choibalsan onderstreepte het belang van radio als middel voor nationale veiligheid en diplomatieke betrekkingen. Gedurende de jaren hebben deze langegolfzendlocaties verschillende transformaties ondergaan. Met de opkomst van nieuwe technologieën en communicatiemiddelen is het gebruik van traditionele langegolfzenders afgenomen. Toch blijven ze een belangrijk symbool van Mongolië’s inzet om informatie en cultuur te verspreiden over haar uitgestrekte territorium, en herinneren ze aan een tijdperk waarin radio de primaire verbinding vormde tussen de diverse gemeenschappen van het land. Afbeelding: Bayan-Ölgii (foto's Wiki Commons)

De Raad van State heeft een uitgebreid en kritisch advies uitgebracht over het wetsvoorstel dat de lokale publieke omroepen moet hervormen. De regering wil met de aanpassing van de Mediawet 2008 de positie van lokale omroepen versterken, maar volgens de Afdeling advisering is op meerdere punten nog onvoldoende onderbouwd dat de voorgestelde maatregelen daadwerkelijk bijdragen aan betere lokale journalistiek. Het wetsvoorstel beoogt dat de financiering voortaan vanuit het Rijk komt in plaats van via gemeenten. Daarnaast moet het aantal lokale publieke omroepen worden teruggebracht van 224 naar tachtig streekomroepen die grotere gebieden bedienen. Ook krijgt de Stichting Nederlandse Lokale Publieke Omroepen een rol als samenwerkings- en coördinatieorgaan. Het Commissariaat voor de Media beslist uiteindelijk bij de aanwijzing van een omroep, op basis van adviezen van zowel de gemeenteraad als de NLPO. De Raad van State benadrukt dat sterke lokale journalistiek belangrijk is voor de democratische rechtsstaat, maar vindt dat de regering onvoldoende laat zien dat de nieuwe financiering en schaalvergroting daadwerkelijk leiden tot een stevige basis voor onafhankelijke journalistiek. De verwachting dat het Rijk een toereikend budget kan bieden, wordt volgens het advies onvoldoende onderbouwd. De Raad wijst daarnaast op het risico dat grotere omroepen verder van lokale gemeenschappen komen te staan, waardoor hun publieke functies juist onder druk kunnen komen. Een ander punt van kritiek is het wettelijke maximum van tachtig omroepen. De Raad adviseert dit aantal niet in de wet vast te leggen, omdat het lastig wordt om een te groot omroepgebied later alsnog op te splitsen. Dat kan nodig zijn wanneer een gebied onvoldoende gedeelde geografische, economische of sociaal-culturele eigenschappen heeft. Ook de rolverdeling rond de aanwijzing van omroepen behoeft volgens de Raad aanpassing. De criteria waarmee de NLPO en de gemeenteraad adviseren lopen door elkaar, wat volgens het advies het risico vergroot dat de lokale binding van een omroep niet voldoende geborgd blijft. Daarnaast moet de toelichting bij het wetsvoorstel verduidelijken dat de NLPO geen openbaar gezag uitoefent, ondanks haar centrale positie in het stelsel. Juridisch speelt bovendien de verwerking van bijzondere persoonsgegevens een rol. Lokale omroepen zijn verplicht een Programmabeleid Bepalend Orgaan te hebben, waarin maatschappelijke, culturele, godsdienstige en geestelijke stromingen vertegenwoordigd zijn. Die vertegenwoordiging moet aangetoond worden aan het Commissariaat en de gemeenteraad, maar het opslaan of doorgeven van gegevens over bijvoorbeeld religie valt onder bijzondere persoonsgegevens, waarvoor strenge regels gelden. De Raad adviseert daarom om duidelijker vast te leggen welke maatregelen nodig zijn om deze gegevens te beschermen. De kritiek van de Raad van State is omvangrijk en raakt de kern van het wetsvoorstel. Het advies aan de regering luidt om het voorstel niet naar de Tweede Kamer te sturen voordat de geconstateerde bezwaren zijn verwerkt. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap laat weten met het advies aan de slag te gaan. De voorgenomen ingangsdatum blijft vooralsnog 1 juli 2026, gevolgd door een overgangsperiode tot 1 januari 2028.

In Zwitserland groeit de discussie over een mogelijke terugkeer van de publieke radiozenders naar de FM-band. Na de afschakeling van de FM-zenders heeft de SRG (Schweizerische Radio- und Fernsehgesellschaft) een aanzienlijk verlies aan luisteraars geconstateerd. Ook commerciële radiostations, die aanvankelijk achter de digitalisering stonden, tonen zich inmiddels kritischer over het verdwijnen van de analoge uitzendingen. Het aanvankelijk definitieve afschakelingsmoment van FM op 31 december 2026 staat inmiddels ter discussie. De Zwitserse Nationalrat heeft zich al uitgesproken voor een verlenging van het FM-tijdperk. De uiteindelijke beslissing ligt bij de Ständerat, die in december een oordeel zal vellen, zo meldde Radio SRF. Hoewel SRG-directeur Susanne Wille van mening is dat het beëindigen van de FM-uitzendingen geen vergissing was, onderzoekt de omroep nu wel verschillende scenario’s. Mocht de Ständerat instemmen met een verlenging van de FM-periode, dan zal een nieuwe verdeling van de frequenties noodzakelijk zijn. De oorspronkelijke zendlicenties zijn namelijk door SRG teruggegeven, en de frequenties zijn momenteel niet toegewezen. Bij een eventuele herinvoering zou een nieuwe vergunningronde plaatsvinden, waaraan publieke en commerciële omroepen kunnen deelnemen. Nieuwe FM-licenties zouden op 1 januari 2027 in werking treden, wat betekent dat de SRG-programma’s pas in de loop van dat jaar weer analoog zouden kunnen uitzenden. De vraag blijft echter of een terugkeer na twee jaar volledige digitalisering nog rendabel is. Een belangrijk punt in de discussie is het autoradio-gebruik. Volgens cijfers van SRF beschikt nog altijd ongeveer een derde van de auto’s in Zwitserland niet over een DAB+-ontvanger. Veel voertuigen kunnen niet eenvoudig worden omgebouwd, waardoor bestuurders afhankelijk zijn van adapters. Deze oplossingen worden door gebruikers vaak als onpraktisch ervaren: ze zijn lastig te bedienen tijdens het rijden en leveren met hun raamantennes een zwakke ontvangst op. Het installeren van extra dakantennes wordt door veel automobilisten niet gedaan. Als gevolg daarvan schakelden veel luisteraars in de auto over op commerciële Zwitserse stations of zenders uit de buurlanden, die hun FM-frequenties hebben behouden. Nieuwe auto’s worden in Zwitserland inmiddels standaard uitgerust met DAB+-ontvangst, maar het aandeel voertuigen met uitsluitend FM-radio daalt minder snel dan gehoopt. Voor thuisgebruik en draagbare radio’s is de situatie anders. DAB+-ontvangers zijn inmiddels verkrijgbaar in vrijwel alle prijsklassen, waardoor het voor de meeste luisteraars eenvoudig is om digitaal te luisteren. Toch merkt men dat de algemene relevantie van radio is afgenomen. Wanneer een gewenst programma niet meer via de beschikbare apparatuur te ontvangen is, schakelen sommige gebruikers over naar andere media of stoppen ze helemaal met luisteren. De komende maanden zal blijken of de Zwitserse politiek kiest voor een verlenging van de FM-uitzendingen of vasthoudt aan de digitalisering. De beslissing van de Ständerat in december zal bepalend zijn voor de toekomst van FM-radio in Zwitserland.

De kerstdagen staan weer voor de deur en radiozenders in Nederland en België zetten hun programmering volledig in het teken van kerstmuziek. Voor liefhebbers van zowel klassiekers als moderne kersthits is er volop keuze. Van ingetogen carols tot swingende popnummers, luisteraars kunnen de komende week afstemmen op uiteenlopende lijsten, samengesteld door nationale en regionale omroepen. Vrijdag 19 december opent de kerstweek met een breed scala aan lijsten. Sky Radio trapt af met de Christmas Top 50, waarin vijftig klassiekers voorbij komen van artiesten als Mariah Carey, Wham! en Michael Bublé. Voor Vlaamse luisteraars presenteert Joe de Kerst Top 100, een marathon van honderd kerstknallers met zowel internationale als lokale favorieten. Wie de voorkeur geeft aan traditionele kerstmuziek kan terecht bij NPO Klassiek, dat de Christmas Carol Top 10 uitzendt, uitgevoerd door koren en orkesten. Regionale luisteraars in Noord-Holland kunnen afstemmen op NH Kerst Top 100, een lijst die speciaal is samengesteld door de regionale omroep. Woensdag 24 december, op kerstavond, bieden de zenders een gevarieerd aanbod aan kerstmuziek. Omroep Zeeland draait de Kerst Top 30, samengesteld door en voor Zeeuwen. Sky Radio herhaalt de Christmas Top 50, ideaal om de laatste voorbereidingen voor het kerstdiner in kerstsfeer te doen. NPO Radio 2 Top Kerst combineert popklassiekers met moderne kerstliedjes, terwijl VRT Radio 2 in Vlaanderen de Kerst 40 presenteert, waarin de 40 mooiste kerstklassiekers worden afgeteld tot nummer 1. Op donderdag 25 december, Eerste Kerstdag, klinken veel van dezelfde lijsten opnieuw. Sky Radio zendt de Christmas Top 50 uit als feestelijke herhaling. Qmusic sluit de reeks af met de Kerst Top 40, een mix van klassieke en moderne kersthits samengesteld door luisteraars. Overzicht kersthitlijsten 2025 Vrijdag 19 december Sky Radio: Christmas Top 50 Joe (Vlaanderen): Kerst Top 100 NPO Klassiek: Christmas Carol Top 10 Radio NH: Kerst Top 100 Woensdag 24 december Omroep Zeeland: De Kerst Top 30 Sky Radio: Christmas Top 50 NPO Radio 2: Top Kerst VRT Radio 2: Kerst 40 Donderdag 25 december Sky Radio: Christmas Top 50 Qmusic (Nederland): Kerst Top 40 Afbeelding: foto Pexels.com/Hoàng Phương Nguyễn

Suzan & Freek ontvangen dit jaar de NPO Radio 2 Top 2000 Award voor hun nummer Lichtje Branden, dat als hoogste nieuwe binnenkomer debuteert op plaats 33 in de 27e editie van de lijst. Met vijftien nummers, inclusief samenwerkingen, staan zij dit jaar vaker dan ooit in de Top 2000, waarvan vijf tracks voor het eerst zijn opgenomen. De volledige Top 2000 van 2025 is recent onthuld op NPO Radio 2 en online beschikbaar via nporadio2.nl. Naast Suzan & Freek zijn er diverse andere nieuwe binnenkomers. René Karst, die onlangs overleed, debuteert met Atje Voor De Sfeer op plaats 153 en met Liever Te Dik In De Kist, een samenwerking met Stef Ekkel, op 306. Messy van Lola Young verschijnt op 311 en Crazy Train van Ozzy Osbourne komt binnen op 357. Dit jaar telt de Top 2000 een recordaantal van 397 Nederlandse producties, inclusief samenwerkingen met buitenlandse artiesten. Hiermee wordt het vorige record uit 2023 van 381 tracks van eigen bodem overtroffen. Diverse hedendaagse artiesten zetten hun succes voort: Bente met Kan Je Me Zien op 391, Olivia Dean met Man I Need op 834 en Dive op 1132, RAYE met Where Is My Husband! op 779, Gracie Abrams met That’s So True op 1062 en Rosé ft. Bruno Mars met APT. op 1366. Van Taylor Swift dalen twaalf noteringen en verdwijnen drie nummers, terwijl vier nieuwe tracks van haar de lijst betreden. Marco Borsato laat opvallende stijgingen zien, waarbij al zijn noteringen ten opzichte van 2024 verbeteren. De vijf nummers die het meest stijgen zijn uitsluitend van Borsato: Zij, De Waarheid, Afscheid Nemen Bestaat Niet, Ik Leef Niet Meer Voor Jou en De Bestemming. Zij stijgt het meest, van 1566 naar 116. Het hoogst genoteerde nummer van Borsato is De Waarheid op 35, een stijging van 1393 plaatsen ten opzichte van vorig jaar. Vrij Zijn keert na afwezigheid sinds 2018 terug op 1453. De Top 2000 eerbetuigt ook overleden artiesten. Golden Earring behaalt met Radar Love de tweede keer een plek in de top 10 op nummer negen. Het aantal noteringen van de Haagse band groeit van twaalf naar zestien. Rob de Nijs stijgt met al zijn nummers, inclusief Jan Klaassen De Trompetter dat sinds 2013 afwezig was. Gerard Cox keert terug met ’T Is Weer Voorbij Die Mooie Zomer, voor het laatst in 2012 genoteerd. Ozzy Osbourne stijgt met No More Tears 510 plekken naar 218 en debuteert daarnaast met Crazy Train en Dreamer. Black Sabbath stijgt met Paranoid naar 62 en Iron Man komt voor het eerst in de lijst. Van The Beach Boys debuteert Surfin’ U.S.A. uit 1963 op 1532. Queen is opnieuw de grootste hofleverancier met 34 noteringen. ABBA, The Beatles en Coldplay delen de tweede plaats met 24 tracks, gevolgd door Bruce Springsteen en David Bowie met 22 nummers. Van Nederlandse artiesten voert BLØF de lijst aan met 19 tracks, gevolgd door Golden Earring met 16 en André Hazes en Suzan & Freek met 15 nummers elk. Voetballiefhebbers zijn dit jaar zichtbaar in de lijst met Mijn Feyenoord van Lee Towers op 1809 en Dans Je De Hele Nacht Met Mij van De Sjonnies op 1478. Even Aan Mijn Moeder Vragen van Bloem keert terug op 1892, voor het laatst in 2008 genoteerd. K3 bereikt de lijst na hun reünieconcerten met Oya LéLé op 884 en Heyah Mama op 1157. De NPO Radio 2 Top 2000 bestaat sinds 1999 en beleeft dit jaar haar 27e editie. In totaal hebben 4927 nummers ooit in de lijst gestaan, waarvan 531 jaarlijks terugkomen. Bohemian Rhapsody van Queen staat voor de 22e keer op nummer één. Eerdere lijstaanvoerders zijn Roller Coaster van Danny Vera, Imagine van John Lennon, Hotel California van Eagles en Avond van Boudewijn de Groot. De uitzending van de Top 2000 start op woensdag 24 december om 23:00 uur op NPO 3 met De Openingsshow, waarin bekende artiesten een uur lang covers brengen. Vanaf 00:00 uur volgt de uitzending van de volledige lijst, met Jeroen van Inkel die nummer 2000, Run Like Hell van Pink Floyd, opent. De nummer één wordt traditioneel vlak voor de jaarwisseling op oudejaarsdag uitgezonden. Toegangsbewijzen voor het Top 2000 Café waren uitsluitend online verkrijgbaar en zijn inmiddels uitverkocht. Tijdens de uitzending kunnen kijkers via NPO Radio 2 videobellen en zo via tv-schermen aanwezig zijn in het café. De Top 2000 is een van de grootste muziek- en radiogebeurtenissen van Nederland, waarbij jaarlijks circa 10 miljoen mensen luisteren of kijken. De uitzending is 24 uur per dag te volgen via NPO Radio 2, nporadio2.nl, NPO 1 extra en ’s nachts op NPO 3. Naast de hoofdshow verzorgt AVROTROS De Openingsshow Top 2000 en NTR de televisieprogramma’s Top 2000 Quiz, Top 2000: The Untold Stories en Top 2000 a gogo. Afbeelding: Paul Rabbering en Tim Op het Broek onthullen de NPO Radio 2 Top 2000 van 2025 (foto NPO Radio 2/Ben Houdijk)

NPO Radio 2 kreeg eerder al te maken met veranderingen in de programmering. Vanaf 1 januari verdwijnen verschillende nachtprogramma’s van de zender. Hierdoor verdwijnt de plek van Desiree van der Heiden in de nacht, terwijl ook Van Inkels Choice met Jeroen van Inkel en Eddy’s Nachtwacht met Eddy Keur stopt. Deze wijziging vormt het begin van een bredere reeks aanpassingen die de publieke radiozenders de komende periode raken. Daarnaast wordt op zaterdagmiddag Muziekcafé geconfronteerd met een forse vermindering van het budget. Door de beperking wordt per uitzending minder ruimte geboden aan live optredens, waardoor minder artiesten in de studio terechtkunnen. Deze aanpassing vormt een belangrijke bezuiniging voor NPO Radio 2, dat hiermee opnieuw een ander karakter krijgt in het weekend. De bezuinigingen die in 2027 ingaan, werken door binnen meerdere zenders van de publieke omroep. Op NPO Radio 5 dreigen zowel De Sandwich als Andermans Veren te verdwijnen. De Sandwich, gepresenteerd door Jacques Klöters, is elke zondagochtend te horen en kent een lange geschiedenis. Het programma startte in 1995 op Radio 2 en verhuisde in 2010 naar Radio 5. Andermans Veren met Kick van der Veer begon in 1992 ook op Radio 2 en volgde in 2010 dezelfde overstap. Ook op NPO Klassiek zijn de gevolgen merkbaar. Het dagelijkse programma Opium, dat elke werkdag tussen 19:00 en 20:00 uur wordt uitgezonden, dreigt eveneens te verdwijnen. Hiermee raakt de zender een vast onderdeel van de avondprogrammering kwijt. Volgens AVROTROS wordt er nog overlegd over de toekomst van de betrokken programma’s, maar duidelijk is dat de impact van de bezuinigingen breed voelbaar is binnen de publieke radio. Daarnaast zal ook Het Zondagochtend Concert verdwijnen uit de programmering van NPO Klassiek.. De omroep laat weten dat de gesprekken over de formats nog gaande zijn, terwijl de nieuwe financiële kaders richting 2027 de toon zetten voor verdere aanpassingen.