Voor de liefhebber: het betreffende hoofdstuk uit mijn boek 'Elvis Presley - erfenis van een fenomeen'(2013):
'PLEASE STAND BY FOR THE NEWS'
Radioluisteraars in Nederland horen van de dood van Elvis Presley op dinsdagavond 16 augustus 1977, vlak voor middernacht.
Op de landelijke popzender Hilversum III maakt Willem van Beusekom elke dinsdagavond een programma over de pophistorie, Popreconstructie. Dat duurt normaal gesproken een uurtje, van 7 tot 8, maar op deze avond is een avondvullende ‘special’ geprogrammeerd die tot middernacht duurt. Kort na elven is Van Beusekom begonnen aan het laatste uur, over singer-songwriters. Of, zoals het in de gidsen staat, zanger-componisten. Bijna een heel uur lang draait Van Beusekom ze, van Dylan tot Gordon Lightfoot en van Carole King tot Carly Simon, tot hij om elf minuten voor middernacht de uitzending onderbreekt.
“Dat was Jackson Browne in deze speciale uitzending van Popreconstructie, die nu een beetje extra speciaal gaat worden, want zojuist is het bericht binnengekomen dat vandaag op 42-jarige leeftijd, in Memphis is overleden Elvis Presley.”
Direct achter deze mededeling draait de deejay een van de eerste opnamen van Elvis, Milkcow Blues Boogie. Van Beusekom brengt het nieuws zonder hoorbare emotie, als was hij een nieuwslezer van het ANP.
Na de plaat begint hij aan een opsomming van wat biografische gegevens: “Elvis Presley werd geboren op 8 januari 1935…” en vat de start van Elvis’ loopbaan kort samen. “Toevallig heb ik vanavond zijn eerste single That’s All Right gedraaid in het eerste uur van deze marathon.” De presentator stipt aan hoe groot Elvis was, “waarschijnlijk van de grootste sterren die in de jaren vijftig, zestig en zeventig heeft bestaan” en draait daarna een nummer van Elvis’ laatste LP, Moody Blue.
De zender die veel Europeanen twintig jaar eerder voor het eerst liet kennismaken met Elvis, Radio Luxemburg, zendt deze avond vanzelfsprekend ook uit. Deejay Mark Wesley draait tot elf uur ’s avonds de Top 30, die hij eindigt met een onheilspellende mededeling:
“Please stand by for the news.”
Dat nieuws begint om elf uur met het bericht dat zojuist is bevestigd dat Elvis Presley is overleden, ‘aan hartproblemen’, en dat verdere details nog ontbreken. In het nieuw wordt al aangekondigd dat presentator Tony Prince na elven de luisteraars verder op de hoogte zal houden. Prince staat bekend als een groot Elvis-fan. Hij heeft zijn idool twee keer geïnterviewd. Zijn uitzending staat al vanaf het eerste moment in schril contrast met de koele zakelijkheid die VARA-presentator Van Beusekom laat horen, en die het nieuws bovendien bijna een uur later brengt.
Tony Prince klinkt hoorbaar geëmotioneerd en praat tussen de platen door met gebroken stem over Elvis.
“Toen ik hier binnenkwam, vertelde mijn collega Mark Wesley mij over de dood van Elvis. Ik dacht: wat is dit voor zieke grap. Maar het was geen zieke grap. Ik heb gehuild, mijn gevoel was alsof ik een vader en tegelijk een zoon heb verloren. De schok was voor mij net zo groot als die zou zijn wanneer ik zou horen dat bijvoorbeeld mijn vader of een van mijn andere familieleden was overleden.”
Prince memoreert dat Luxemburg het allereerste station in Europa was dat de muziek van Elvis draaide.
“Maar vanavond moeten wij de wereld informeren dat Elvis er niet meer is.”
Behalve dat Prince Elvis tot twee keer toe interviewde, mocht hij ook een van zijn Vegas-optredens aankondigen. Een eer, maar hij realiseert zich, zo vertelt hij op 16 augustus, dat veel Europeanen het jammer vinden dat Elvis nooit in dit werelddeel heeft opgetreden.
“Nu weten we dat hij aan hartproblemen is overleden, zou dat misschien de reden zijn dat hij hier nooit is geweest? Voelde hij zich in Las Vegas en Lake Tahoe misschien beter? Misschien gaat Colonel Parker er nu eindelijk meer over vertellen.”
Emotionele verhalen, nieuwsflitsen en de bekende Elvisplaten wisselen elkaar af in deze Elvisnacht op RTL, ‘The Big 208’. Tony Prince raakt er niet over uitgepraat, maar staat tegelijkertijd met de mond vol tanden.
“Elvis is dead, what can I say?“
In Amerika krijgen de radio-luisteraars het nieuws, vanwege het tijdsverschil, midden op de dag. Mick Fleetwood, de drummer van Fleetwood Mac, op dat moment een van de populairste groepen ter wereld, vertelt later in een interview hoe hij het nieuws op de autoradio vernam. “Het bericht sloeg bij me in als een bom. Ik reed in de auto een bergweg af en zette de radio aan. Zijn belangrijkste platen werden gedraaid. Ik dacht nog: fantastisch! Toen kwam die mededeling…”
Een van de mensen voor wie in Nederland het overlijden van Elvis als een grote schok komt, is Eddy Ouwens (nu 66). Sinds 1966 is de geboren Rotterdammer actief in de muziek, als achtereenvolgens beatzanger,deejay en TV-presentator. Vanaf begin jaren zeventig concentreert hij zich op songschrijven en produceren van platen. Zijn grootste succes boekt hij (naast de winst van het Eurovisie Songfestival in 1975 met het mede door hem geschreven Ding-a-Dong van Teach In) in 1977. Kort na de dood van Elvis verschijnt de single I Remember Elvis Presley onder de artiestennaam Danny Mirror.
“Het overlijden van Elvis werd dinsdagavond laat bekend. Ik ben de hele nacht opgebleven, heb naar de radio geluisterd. De volgende dag waren we in de studio bezig aan een opname voor Teach-In. Tussendoor hadden we met elkaar over Elvis gepraat, het bleef me bezighouden. Tijdens de lunchpauze bleef ik in de studio, waar ik achter de piano die melodie begon te spelen. Puur voor mezelf. Zoals ik wel meer liedjes heb gemaakt die nooit iemand heeft gehoord. Ineens stonden Teach In en studio-eigenaar Dick Bakker weer achter me. Die zeiden: dat moet je opnemen. Toen ben ik eigenlijk de hele middag aan het twijfelen geweest, heb mensen gebeld: moet ik dat wel doen? Ze overtuigden me dat dit uitgebracht moest worden. Of iemand het op plaat zou gaan zingen en zo ja, wie, daar was ik in eerste instantie helemaal niet mee bezig. Maar iedereen zei dat ik het in mijn eigen versie moest uitbrengen. Laat op de avond en begin van de nacht hebben we het opgenomen.”
I Remember Elvis Presley wordt een wereldwijde hit. “Ondanks dat er twee knoeperds van Engelse taalfouten in zitten. Maar het is mijn meest gemeende single, misschien dat mensen het daarom pikten.” Tot op de dag van vandaag wordt Ouwens gevraagd het nummer nog eens te zingen. “Ik heb het steeds geweigerd, ook voor veel geld.”
Wel brengt hij in ’77 een hele I Remember Elvis Presley-LP uit (“Niet goed, te snel gemaakt.”) en werkt hij enkele jaren later samen met The Jordanaires, het zangkwartet dat Elvis begeleidt tijdens veel plaatopnames en optredens-, met name in de jaren vijftig. Dat contact groeit uit tot een vriendschap die –met de nog levende leden- tot op de dag van vandaag duurt.
Felix Meurders, in 1977 een van de top-deejays in Nederland, presentator van de Nationale Hitparade en columnist in de Hitkrant, beschuldigde Ouwens van lijkenpikkerij. “Een van de ergste staaltjes van lijkenpikkerij die ik ooit ben tegengekomen,” begint Meurders’ recensie in de singlesrubriek van de Hitkrant. “Deze manier van op het sentiment spelen, is een misselijk makende vorm van geld-uit-de-zakklopperij en daar heb ik geen goed woord voor over. Een afschuwelijke plaat. Ik heb gelukkig andere herinneringen aan Elvis.”
Ook Muziekkrant Oor laat zich negatief over de single uit: “Eddy Ouwens maakte onder de schuilnaam Danny Mirror die schandalige ‘tribute’, waarvan de makers nu, godbetere het, beweren dat ze het niet voor de poen hebben gedaan.”
Ouwens pikt de uitlatingen van Meurders niet en dwingt via de rechter rectificatie in de Hitkrant af. Die stelt de schrijver-producent in het gelijk, waarna Meurders een rectificatie schrijft, waarin hij tussen de regels door wel laat blijken dat hij de mening van de rechter niet deelt. Allereerst somt Meurders nogmaals alle woorden op waar Ouwens zo over gevallen was: lijkenpikkerij, op het sentiment spelen en geld-uit-de-zakklopperij. “In het door Ouwens hierover tegen mij aangespannen kort geding heeft de President van de Arrondissementsrechtbank te Amsterdam beslist bij vonnis d.d. 29 september 1977 dat een en ander beledigend is voor Ouwens en dat ik zulks dien te rectificeren door het bovenstaande te publiceren, waaraan bij deze dus is voldaan.”
Volgens Eddy Ouwens is de kou tussen de twee alweer jaren uit de lucht. “We zijn een keer bij elkaar gaan zitten en hebben het uitgepraat,” zegt Ouwens in 2010 in het KRO-radioprogramma Theater van het Sentiment. “Ik voelde me verraden. Waar ik vooral moeite mee had, was dat hij het in één keer naar buiten bracht. Hij had me ook even kunnen bellen. We kenden elkaar al jaren.” Ouwens was tegelijk met Meurders deejay op drive-in shows voor de VARA.
Meurders vond het verdacht dat Ouwens zo snel na het overlijden van Elvis een single op de markt had. Net als Ouwens wordt ook Meurders, inmiddels 67 jaar oud, 35 jaar na dato door de KRO-radio gevraagd terug te kijken op de gebeurtenissen in het programma Theater van het Sentiment.
“Waar ik vooral moeite mee had, was het ongelofelijk sentimentele. Veel galm op de stem, en dan [zingt op de wijs van I Remember Elvis Presley]: ‘Een ongelofelijk zielig liedje’….
Dan ben je een kwijlebal. In die tijd was ik daar zeker niet van,” zegt Meurders in oktober 2012. “Ik vind het wel knap dat hij dat gedaan heeft,” aldus de ex-deejay in retrospectief. “Maar ik vond het niet een uitstekende compositie. Later heb ik wel van hem begrepen dat hij wel degelijk een Elvis-fan was en echt begaan was met de dood van Elvis. Ik trok nogal van leer en dat mocht van de rechter niet.”
Pogingen om de zaak voorafgaand aan de rechtzaak in der minne te schikken, heeft Felix destijds niet ondernomen. “Nee, als recensent beoordeel je iets positief of negatief, dan ga je daar niet ineens op terugkomen.” In algemene zin heeft Meurders weinig op met ‘tributeplaten’ voor overleden artiesten. “Ik kan me wel voorstellen dat er vraag is naar muziek van de artiest zelf. Maar als anderen daarover gaan zingen, moet het wel een verdomd goed nummer zijn, wil ik daar positief over oordelen.”